Τρόποι αντιμετώπισης γλαυκώματος

Η βλάβη που προκαλείται στα οπτικά νεύρα εξαιτίας της υψηλής ενδοφθαλμίου πίεσης και η απώλεια όρασης που προκαλεί το γλαύκωμα δυστυχώς δεν μπορούν με τα σημερινά επιστημονικά δεδομένα να ανακτηθούν. Με την έως τώρα εξέλιξη της επιστήμης η ιατρική κοινότητα κατέχει στη φαρέτρα της τρόπους (επεμβατικούς και φαρμακευτικούς) για την διακοπή της εξέλιξης του γλαυκώματος και την ρύθμιση της ενδοαφθαλμίου πίεσης σε σταθερά φυσιολογικά επίπεδα.

Φαραμακευτική αντιμετώπιση του γλαυκώματος:
Οι φαρμακευτικοί τρόποι ρύθμισης της ενδοφθαλμίου πίεσης περιλαμβάνουν οφθαλμικές σταγόνες με διαφορετικές δραστικές ουσίες. Κάθε κατηγορία φαρμάκου έχει και διαφορετικό μηχανισμό δράσης , έτσι πολλά από τα κολλύρια μπορεί να χρησιμοποιηθούν συνδυαστικά για μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.

Συνοπτικά κάποιες κατηγορίες αντιγλαυκωματικών φαρμάκων είναι:
• Ανάλογα προσταγλανδινών (αυξάνουν την αποχέτευση του υδατοειδούς).
• Β-αδρενεργικοί αποκλειστές (μειώνουν την παραγωγή του υδατοειδούς).
• Συμπαθητικομιμητικά (μειώνουν την παραγωγή του υδατοειδούς αλλά και αυξάνουν την αποχέτευσή του).
• Αναστολείς καρβονικής ανυδράσης (μειώνουν την παραγωγή του υδατοειδούς).
• Παρασυμπαθητικομιμητικά (αυξάνουν την αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού).
Παρότι αυτά τα φάρμακα χορηγούνται τοπικά στο μάτι, απορροφώνται γρήγορα από την κυκλοφορία έχοντας τελικά και συστηματική δράση, επηρεάζοντας δυνητικά όλα τα όργανα του ανθρωπίνου σώματος. Για αυτόν τον λόγο πρέπει να χρησιμοποιούνται από τους ασθενείς με υπευθυνότητα και συνέπεια και οποτεδήποτε γίνει αντιληπτή κάποια παρενέργεια από τον ασθενή, πρέπει να ενημερώσει εγκαίρως τον γιατρό του.

Αντιμετώπιση του γλαυκώματος με Laser:
Παρότι η αποτελεσματικότητα των δραστικών ουσιών των αντιγλαυκωματικών κολλυρίων είναι αρκετά υψηλή, σε αρκετούς ασθενείς φαίνεται πως οι οφθαλμικές σταγόνες δεν είναι αρκετές για την ρύθμιση της ενδοαφθαλμίου πίεσης. Σε τέτοιες περιπτώσεις εναλλακτική μέθοδος ρύθμισης της ενδοφθαλμίου πίεσης είναι η εφαρμογή laser που σαν στόχο έχει την απομάκρυνση του υδατοειδούς υγρού από τον οφθαλμό.
Στο χρόνιο απλό γλαύκωμα (γλαύκωμα ανοικτής γωνίας) το Laser δρα απευθείας στο αποχετευτικό σύστημα της γωνίας, προκαλώντας του δομικές αλλαγές που αυξάνουν την αποτελεσματικότητά του.

Εκτός από την παραδοσιακή και διαδεδομένη Argon Laser Trabelucoplasty (ALT), τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται με μεγάλη επιτυχία η Selective Laser Trabeculoplasty (SLT), που έχει το πλεονέκτημα ότι δεν διαταράσσει τους ιστούς στο αποχετευτικό σύστημα του ματιού και μπορεί να επαναληφθεί σε περιπτώσεις υποτροπής.

Το SLT δηλαδή η επιλεκτική τραμπεκουλοπλαστική ή επιλεκτική φωτοθερμόλυση με Laser χρησιμοποιεί βολές φωτός χαμηλής ενέργειας που έχουν σαν στόχο την μελανίνη ή την χρωστική που βρίσκεται στα κύτταρα στο πάσχων μάτι. Σαν αντίδραση, οι μηχανισμοί επούλωσης του σώματος ξαναδημιουργούν αυτά τα κύτταρα. Η συγκεκριμένη διαδικασία ουσιαστικά βελτιώνει τον μηχανισμό αποχέτευσης του οφθαλμού με αποτέλεσμα να μειώνεται η ενδοφθάλμια πίεση. Το SLT μειώνει την ενδοφθάλμια πίεση κατά μέσο όρο 25-30% στο 75-85% των ασθενών που υποβάλλονται στην θεραπεία. Σε αντίθεση με την τραμπεκουλοπλαστική με Argon Laser (ALT) το SLT, η επιλεκτική τραμπεκουλοπλαστική με laser, δεν προκαλεί εγκαύματα και ουλές. Έτσι, το SLT δεν προκαλεί δομικές αλλαγές και μπορεί να επαναληφθεί σε περιπτώσεις υποτροπής. Πιο συγκεκριμένα, το SLT στοχεύει μόνο στα δοκιδώδη κύτταρα και δεν προκαλεί δομική ή πηκτική βλάβη στο δοκιδωτό πλέγμα. Για να συμβεί επιλεκτική τραμπεκουλοπλαστική, πρέπει να υπάρχει στοχευμένη ενδοκυτταρική χρωμοφόρα μελανίνη. Με άλλα λόγια, πρέπει να υπάρχει χρωστική ουσία η οποία θα αποτελεί στόχο που θα απορροφά την ενέργεια του λέιζερ από τους γύρω ιστούς.

Πριν από την επέμβαση SLT, ενσταλλάσσονται αναισθητικές σταγόνες. Κατόπιν εφαρμόζεται το laser μέσα από ένα ειδικό σύστημα παρατήρησης. Η επέμβαση διαρκεί μερικά λεπτά. Περίπου μετά από 3 μέρες η ενδοφθάλμια πίεση ελαττώνεται σημαντικά (20-30% σε ένα ποσοστό που αγγίζει το 75-80% των ασθενών στους οποίους εφαρμόζεται). Βέβαια θα πρέπει ο ασθενής να συνεχίσει την τακτική παρακολούθηση από το γιατρό του.

Εάν το SLT δεν έχει αποτέλεσμα, τότε άλλες μορφές θεραπείας όπως φαρμακευτική ή χειρουργική αγωγή ίσως να είναι πιο αποτελεσματικές.

Αντιμετώπιση του γλαυκώματος με χειρουργική επέμβαση τραμπεκουλεκτομής:
Η χειρουργική επέμβαση τραμπεκουλεκτομής έχει σαν στόχο την μείωση της ενδοφθαλμίου πίεσης. Ο οφθαλμίατρος δημιουργεί δημιουργεί ένα by-pass μέσω του λευκού του ματιού, του σκληρού χίτωνα. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργείται μια εναλλακτική διαδρομή στην απορροή του υδατοειδούς υγρού από το εσωτερικό του οφθαλμού, στην εξωτερική επιφάνεια του βολβού. Το υγρό σχηματίζει μια μικρή φυσσαλίδα κάτω από τον επιπεφυκότα, στη λευκή επιφάνεια του ματιού, συνήθως κάτω από το βλέφαρο, όπου κανονικά δεν μπορείτε να το δείτε. Από εκεί το υγρό απορροφάται. Με τον τρόπο αυτό, ελαττώνεται η πίεση στο εσωτερικό του οφθαλμού.

Η χειρουργική επέμβαση τραμπεκουλεκτομής συνήθως διαρκεί περίπου μία ώρα με τοπική ή γενική αναισθησία. Ο χειρουργός-οφθαλμίατρος χρησιμοποιεί κατά τη διάρκεια της επέμβασης μια χημική ουσία που ονομάζεται μιτομυκίνη-C με σκοπό να μειώσει τις ουλές.

Αντιμετώπιση του γλαυκώματος με χειρουργική επέμβαση ένθεσης αντιγλαυκωματικής βαλβίδας:
Η ένθεση αντιγλαυκωματικών βαλβίδων είναι μία χειρουργική επέμβαση η οποία υπόσχεται υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας και ρύθμισης της ενδοαφθαλμίου πίεσης. Οι αντιγλαυκωματικές βαλβίδες τοποθετούνται ως εξής: ο σωλήνας ροής εισάγεται στον πρόσθιο θάλαμο του ματιού και η πλάκα της βαλβίδας εμφυτεύεται κάτω από τον επιπεφυκότα. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνετα η ρύθμιση της ροής του υδατοειδούς υγρού και η αποχέτευση του έξωτερικά.

Είναι σημαντικό να κατανοηθεί πλήρως πως το γλαύκωμα είναι μία πάθηση η οποία προκαλεί απώλεια του οπτικού πεδίου και μη αναστρέψιμη απώλεια της όρασης. Με όλες αυτές τις μεθόδους, φαρμακευτικές και επεμβατικές, μπορούμε να σταματήσουμε αποτελεσματικά την εξέλιξη της νόσου και να «σώσουμε» μέρη του οπτικού πεδίου που δεν έχουν επηρεαστεί από την εξέλιξη της πάθησης. Ο οφθαλμίατρος θα σας συστήσει την πιο ασφαλή και αποτελεσματική για εσάς θεραπευτική αντιμετώπιση.