Μεταμόσχευση Κερατοειδούς

Ο κερατοειδής μοιάζει πολύ με το τζάμι του ρολογιού. Είναι το διαφανές, στρογγυλό, προεξέχον τμήμα του οφθαλμού, ορατό όταν κοιτάζουμε τον οφθαλμό από το πλάι. Συχνά αναφέρεται ως «παράθυρο» του οφθαλμού.

Ο κερατοειδής πρέπει να παραμένει διαυγής για να έχουμε καλή όραση. Ασθένεια ή τραύμα του κερατοειδούς μπορεί να ελαττώσουν την θαυμάσια αυτή διαύγειά του, με αποτέλεσμα απώλεια της όρασης. Θα συζητήσουμε μαζί την δική σας περίπτωση, την αιτία απώλειας της όρασής σας και τον συγκεκριμένο τύπο επεμβάσεως που προτείνουμε.

Λήψη μοσχεύματος κερατοειδούς απο την τράπεζα οφθαλμών για μεταμόσχευση κερατοειδούς (διαμπερής κερατοπλαστική)
Προς το παρόν, η μοναδική πηγή κερατοειδικού ιστού είναι η λήψη από άλλον άνθρωπο ο οποίος έχει δωρίσει τους κερατοειδείς του για μεταμόσχευση ή του οποίου η οικογένεια έχει δωρίσει αυτούς μετά τον θάνατό του. Μπορεί να φαίνεται ενοχλητικό το γεγονός της λήψης μοσχεύματος από τον θανόντα, αλλά για τις περισσότερες οικογένειες η δυνατότητα του να δώσει κανείς φως σε κάποιον άλλο δρα ανακουφιστικά.
Όταν καταλήξουμε στην απόφαση ότι θα ωφεληθείτε από μία μεταμόσχευση, θα επικοινωνήσουμε με την τράπεζα οφθαλμών για να μπείτε σε λίστα αναμονής. Όλοι οι κερατοειδείς ελέγχονται για τους ιούς HIV, ηπατίτιδας και άλλες μολυσματικές νόσους. Η επέμβασή σας θα προγραμματιστεί δοκιμαστικά για μία συγκεκριμένη ημερομηνία στο νοσοκομείο. Συνήθως το μόσχευμα είναι διαθέσιμο την προγραμματισμένη ημέρα. Σε αντίθετη περίπτωση, θα γίνει νέος προγραμματισμός σύντομα μετά την αρχική ημερομηνία.

Οδηγίες για την επέμβαση μεταμόσχευσης κερατοειδούς:
Πριν την επέμβαση:
• Θα γίνει λήψη δείγματος αίματος.
• Θα κάνετε ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα και/ή μία ακτινογραφία θώρακος αναλόγως της ηλικίας σας και της κατάστασης της υγείας σας. Αυτές οι εξετάσεις πρέπει να γίνουν για να διαπιστωθεί ότι η κατάσταση της υγείας σας είναι σταθερή για την επέμβαση.
Την ημέρα της επεμβάσεως:
• Μην φάτε και μην πιείτε τίποτα μετά τα μεσάνυχτα.
• Όταν έρθετε στο νοσοκομείο πάρτε μαζί σας όλα τα φάρμακά σας μέσα στα κανονικά κουτιά τους. Επίσης, ενημερώστε μας για τυχόν αλλεργίες που γνωρίζετε.
• Θα ακολουθήσει ενστάλαξη αντιβιοτικών σταγόνων και προετοιμασία του οφθαλμού σας για την επέμβαση.
Κατά την διάρκεια της επεμβάσεως:
Εάν η αναισθησία σας είναι τοπική:
• Ο γιατρός θα ενέσει αναισθητικό γύρω από το μάτι σας, ώστε να μην πονάτε και να μην κινείτε το μάτι σας προσωρινά. Αυτό θα περιορίσει την όραση του ματιού σας κατά την διάρκεια της επεμβάσεως.
• Αποστειρωμένα πανιά θα τοποθετηθούν γύρω από το πρόσωπό σας ενώ συγχρόνως θα ληφθεί μέριμνα να αναπνέετε κανονικά.
• Ενημερώστε το γιατρό ή την νοσηλεύτρια αν αισθάνεστε πόνο ή δυσφορία κατά την διάρκεια της επεμβάσεως.
Εάν η αναισθησία σας είναι γενική:
• Θα ξυπνήσετε στο δωμάτιο ανανήψεως.
• Θα επιστρέψτε στο δωμάτιό σας αφού πρώτα παραμείνετε στο δωμάτιο ανάνηψης για μικρό χρονικό διάστημα.
• Για να βεβαιωθούμε ότι το μόσχευμα παραμένει στη θέση του, πολύ λεπτές ραφές που ονομάζονται ράμματα θα τοποθετηθούν γύρω από το περιφερικό τμήμα του κερατοειδούς σας με τη χρήση μικροσκοπίου.
• Ενας οφθαλμικός επίδεσμος και ένα προστατευτικό σκέπασμα θα τοποθετηθούν στο χειρουργημένο οφθαλμό μετά το τέλος της επεμβάσεως.

Mετά την επέμβαση:
• Θα χρειαστεί να παραμείνετε στο νοσοκομείο για μερικές ώρες μετά την επέμβαση. Θα μπορείτε να πάτε στην τουαλέτα με την βοήθεια του νοσηλευτικού προσωπικού και θα μπορείτε να παραμείνετε καθιστοί κατά την διάρκεια του γεύματος. Το επάνω μέρος του κρεβατιού μπορεί να είναι ανασηκωμένο και θα μπορείτε να γυρίσετε προς την πλευρά του μη χειρουργημένου ματιού.
• Εάν έχετε τοπική αναισθησία, θα μπορείτε να έχετε το συνηθισμένο σας γεύμα. Εάν έχετε γενική αναισθησία, υγρές τροφές θα σας δοθούν στο πρώτο σας γεύμα. Θα μπορείτε να έχετε το συνηθισμένο σας γεύμα την επόμενη μέρα.
• Ο επίδεσμος θα παραμείνει στη θέση του μέχρι το επόμενο πρωί της επεμβάσεως. Παρακαλούμε ενημερώστε μας αν μπορείτε να ανοίξετε το μάτι σας κάτω από τον επίδεσμο.
• Αφού πρώτα ο γιατρός αφαιρέσει τον επίδεσμο και το κάλυμμα, το μάτι σας θα εξετασθεί και θα σας επιτραπεί να φοράτε τα γυαλιά σας την ημέρα και το προστατευτικό κάλυμμα την νύχτα. Εάν δεν φοράτε γυαλιά, τότε θα πρέπει να φοράτε το προστατευτικό κάλυμμα συνεχώς. Μην τρίβετε και μην ξύνετε το μάτι σας.
• Ο πόνος μετά από μεταμόσχευση κερατοειδούς είναι συνήθως ελάχιστος. Ενημερώστε μας αν έχετε αιφνίδιο, οξύ ή επιμένοντα πόνο.
• Αντιβιότικες, μυδριατικές και στεροειδικές σταγόνες θα ενσταλλάζονται για να αποφευχθεί μόλυνση και απόρριψη του μοσχεύματος.

Οδηγίες για το σπίτι:
• Αντιβιοτικές και μυδριατικές σταγόνες θα χρησιμοποιηθούν για ένα μήνα. Στεροειδικές σταγόνες θα χρησιμοποιηθούν μέχρι και για ένα χρόνο. Θα μάθουμε σε σας και στην οικογένειά σας την σωστή ενστάλλαξη των σταγόνων.
• Είναι εξαιρετικά σημαντικό να παίρνετε κάθε δόση από τα φάρμακά σας.
• Μπορείτε να καθαρίσετε την γύρω περιοχή του ματιού σας, αλλά αποφύγετε να τρίψετε το μάτι σας. Εάν υπάρχουν τσίμπλες, χρησιμοποιώντας ένα υγρό και καθαρό πανάκι καθαρισμού, καθαρίστε με προσοχή το βλέφαρό σας μία ως δύο φορές την ημέρα. Αποφύγετε να βάλετε το πανάκι καθαρισμού μέσα στο μάτι σας και μην χρησιμοποιείτε το ίδιο μέρος από το πανάκι καθαρισμού. Αποφύγετε να πιέσετε το μάτι σας.
• Κατά τις προσεχείς εβδομάδες, θα πρέπει να αποφύγετε έντονη δραστηριότητα που θα κοκκίνιζε το πρόσωπό σας, διότι αυτό θα μπορούσε να επιφέρει αύξηση της πιέσεως του ματιού σας και τάση στα ράμματα. Αν χρειαστεί να βήξετε ή να φτερνιστείτε, κάντε το με το στόμα ανοιχτό. Μην σηκώνετε βάρη και μην σκύβετε το κεφάλι σας κάτω από την καρδιά σας.

Ποιές δραστηριότητες μπορείτε να κάνετε μετά την πέμβαση μεταμόσχευσης:
• Να επιστρέψετε στο σχολείο.
• Να επιστρέψτε στην εργασία σας με την προυπόθεση ότι αυτή δεν απαιτεί έντονη δραστηριότητα ή άρση βαρών.
• Να οδηγήσετε αυτοκίνητο εφόσον η όραση στο μη χειρουργημένο μάτι είναι είναι 20/40 ή καλύτερη με διόρθωση.
• Να πλύνετε το σώμα σας προσέχοντας να μην μπεί σαπούνι στο μάτι σας.
• Να λούσετε τα μαλλιά σας με το κεφάλι σας κεκλιμένο προς τα πίσω.
• Να κάνετε ελαφρές δουλειές στο σπίτι.
• Να διαβάσετε, να δείτε τηλεόραση, να κεντήσετε μέχρι να κουραστούν τα μάτια σας.

Ποιές δραστηριότητες δεν μπορείτε να κάνετε μετα την επέμβαση μεταμόσχευσης:
• Να συμμετέχετε σε αθλήματα εώς ότου να σας επιτραπεί.
• Να ζοριστείτε ή να σηκώσετε βάρη.
• Να σκύψετε με το κεφάλι σας κάτω από την καρδιά σας.

Η πιθανότητα απόρριψης του μοσχεύματος:
Πιθανότατα η μεταμόσχευσή σας θα είναι επιτυχής. Εάν αποτύχει, αυτό θα οφείλεται πιθανότατα στο γεγονός ότι ο οργανισμός σας αναγνωρίζει το μόσχευμα σαν ξένο σώμα και προσπαθεί να το αποβάλλει. Αυτό θα οδηγήσει σε θόλωση του μοσχεύματος. Ο οργανισμός προσπαθεί να αποβάλλει το μόσχευμα σε 20% των περιπτώσεων. Εάν η απόρριψη του μοσχεύματος αντιμετωπιστεί έγκαιρα, τότε στο 90% των περιπτώσεων η κατάσταση είναι αναστρέψιμη με φάρμακα και το μόσχευμα θα παραμείνει διαυγές και η μεταμόσχευση επιτυχημένη. Σε περιπτώσεις που η απόρριψη δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η πιθανότητα αποτυχίας είναι μεγαλύτερη. Συνεπώς είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναγνωρίσετε τα σημεία της επαπειλούμενης απόρριψης και να τα αναφέρετε σε μας το συντομότερο δυνατό.
Μερικές φορές το αντιγριπικό εμβόλιο μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο απόρριψης. Εάν σκοπεύετε να κάνετε αντιγριπικό εμβόλιο πριν ή μετά την επέμβαση, παρακαλούμε ενημερώστε μας.

Ποια μετεγχειρητικά συμπτώματα πρέπει να σας ανησυχήσουν:
• Μείωση της όρασης: Ο πιο συνηθισμένος τρόπος με τον οποίο ένας ασθενής αντιλαμβάνεται έγκαιρα την απόρριψη είναι η ελάττωση της όρασής του. Στην πρώιμη μετεγχειρητική περίοδο, αρχίστε να ελέγχετε την όρασή σας καθημερινά με τον παρακάτω τρόπο:
Επιλέξτε ένα αντικείμενο στον τοίχο (ένα πίνακα ζωγραφικής ή μία φωτογραφία).
Καλύψτε το μη χειρουργημένο μάτι και βαδίστε προς τα πίσω έως ότου τα όρια του αντικειμένου να γίνουν ασαφή.
Για να είστε ακριβής με την μέτρηση της όρασής σας, σημειώστε πόσο μακριά είστε από το αντικείμενο.
Καθώς η όρασή σας θα βελτιώνεται, βαδίστε πιο πίσω και καθορίστε νέα απόσταση από την οποία μπορείτε να δείτε το αντικείμενο.
Αν δεν μπορείτε να δείτε το αντικείμενο το ίδιο καλά όπως την προηγούμενη μέρα, τότε η όρασή σας έχει ελαττωθεί.
• Έντονος πόνος: Μετά την επέμβαση μπορεί να υπάρχει ελαφρά ενόχληση γύρω από το μάτι σας, η οποία θα φύγει τις επόμενες ημέρες. Εάν το μάτι σας, σας ενοχλήσει περισσότερο καθ’ οποιονδήποτε τρόπο, αυτό θα μπορούσε να είναι ένα σημείο απόρριψης.
• Έντονη ερυθρότητα: Μετά την επέμβαση μπορεί να υπάρχει ελαφρά ερυθρότητα ή πρήξιμο. Θα αρχίσει να βελτιώνεται σταδιακά μέσα σε μερικές μέρες. Αντιθέτως, εάν το μάτι κοκκινίσει περισσότερο ή πρηστεί, παρακαλούμε να μας τηλεφωνήσετε.
• Έντονη φωτοευαισθησία: Μετά την επέμβαση το μάτι σας μπορεί να είναι φωτοευαίσθητο. Θα σας δοθούν σκούρα γυαλιά να φοράτε. Η φωτοευαισθησία θα ελαττωθεί σταδιακά μέσα σε διάστημα ημερών ή εβδομάδων. Εάν επιδεινωθεί ή επανεμφανισθεί μετά την εξάλειψή της, παρακαλούμε να τηλεφωνήσετε.
Θα περάσουν μήνες πριν τα τελικά οπτικά αποτελέσματα γίνουν γνωστά, γι’ αυτό θα σας ζητηθεί να επισκεφθείτε το ιατρείο συχνά κατά τον πρώτο χρόνο. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να προσέλθετε στις προγραμματισμένες επισκέψεις για να βεβαιωθούμε ότι η πορεία σας είναι ικανοποιητική.
Παρακαλούμε φέρτε τα φάρμακά σας μαζί σας στις επισκέψεις σας. Τα ράμματα θα αφαιρεθούν προοδευτικά, από τους πρώτους κιόλας μήνες μετά την επέμβαση ή όλα μαζί μετά από ένα χρόνο περίπου. Σε μερικές περιπτώσεις τα ράμματα δεν θα αφαιρεθούν ποτέ. Αυτό θα συζητηθεί κατά την διάρκεια της φάσης επούλωσης. Γυαλιά θα συνταγογραφηθούν όταν το μόσχευμα σταθεροποιηθεί.

Μετεγχειρητικές οδηγίες για την τοποθέτηση οφθαλμικών σταγόνων η αλοιφών:
Δοσολογία:
Ακολουθείτε πάντα τις οδηγίες του γιατρού σας. Μην παραλείπετε δόσεις και μην χρησιμοποιείτε το φάρμακο συχνότερα από τις οδηγίες που σας έχουν δοθεί.
Οδηγίες:
• Φυλάγετε το κολλύριο ή το σωληνάριο καθαρό. Αποφύγετε την επαφή του στομίου του κολλυρίου ή του σωληναρίου με οτιδήποτε, ιδιαίτερα με τα χέρια σας ή οποιοδήποτε μέρος του ματιού σας.
• Φυλάσσετε τα φάρμακα σε θερμοκρασία δωματίου. Φυλάσσετε στο ψυγείο κάποιο φάρμακο μόνο όταν σας δοθεί η εντολή για αυτό.
• Χρησιμοποιείτε το φάρμακο μόνο για το μάτι για το οποίο σας έχει δοθεί η εντολή.
• Μην μοιράζεστε το φάρμακό σας με κανέναν.
• Χρησιμοποιείτε μόνο τα φάρμακα που ο γιατρός σας συνταγογράφησε.
• Ποτέ μην χρησιμοποιείτε σταγόνες που έχουν αλλάξει χρώμα.
• Μην μεταφέρετε το φάρμακο από το ένα δοχείο στο άλλο.
• Φυλάσετε τα φάρμακα μακριά από παιδιά.
• Περιμένετε 5 λεπτά από την χορήγηση μίας σταγόνας για να ενσταλάξετε την επόμενη.
• Όταν χρησιμοποιείτε τόσο σταγόνες όσο και αλοιφή, ενσταλάξτε πρώτα τις σταγόνες.
Πως να ενσταλάζετε τις σταγόνες:
• Πλύνετε καλά τα χέρια σας.
• Εάν το κολλύριο ήταν στο ψυγείο, θερμάνετέ το με προσοχή τρίβοντάς το στις παλάμες σας.
• Ανακινείστε το μπουκαλάκι όπως τις οδηγίες.
• Τραβήξτε το κάτω βλέφαρο προσεκτικά προς τα κάτω και ενσταλλάξτε τη σταγόνα στο κάτω κόλπωμα.