Ποιοι παράγοντες συντελούν σε μια επιτυχημένη και ανώδυνη επέμβαση καταρράκτη;
Του Χειρουργού Οφθαλμίατρου Ιωάννη Α. Μάλλια.
Διευθυντή του Τμήματος Μικροχειρουργικής Οφθαλμού,
Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Κλινική Παλαιού Φαλήρου.
Α. Αναισθησία: Η καλή αναισθησιολογική υποστήριξη των ασθενών κατά τη διάρκεια της επέμβασης του καταρράκτη είναι καθοριστικής σημασίας όχι μόνο για να είναι η επέμβαση ανώδυνη αλλά παίζει καθοριστικό ρόλο στην επιτυχημένη έκβαση αυτής. Κατά κανόνα χρησιμοποιούμε ενδοφλέβια καταστολή (μέθη). Υπό την επήρεια αυτής ο ασθενής χαλαρώνει από το άγχος της επέμβασης, επιτυγχάνεται καλή ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης διεγχειρητικά πράγμα που μειώνει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών διεγχειρητικών επιπλοκών. Σε εξαιρετικά ευαίσθητους και αγχώδεις ασθενείς καθώς επίσης και σε λειτουργικά μονόφθαλμους ασθενείς μπορεί να χρησιμοποιηθεί γενική αναισθησία. Με αυτή επιτυγχάνεται όχι μόνο αναλγησία αλλά και πλήρης ακινησία. Έτσι η πιθανότητα να κινηθεί ο ασθενής άθελα του κατά τη φάση της φακοθρυψίας πρακτικά εξαλείφεται.
Μετά την μέθη οι ασθενείς είναι σε θέση να επιστρέψουν στο σπίτι τους σε μία ώρα από το πέρας της επέμβασης. Σε περιπτώσεις γενικής αναισθησίας παραμένουν στην κλινική για 4 έως 6 ώρες και μετά την επανεξέταση τους από τον αναισθησιολόγο μπορούν να επιστρέψουν στο σπίτι τους.
Β. Το μέγεθος και η θέση της τομής: Τα πλεονεκτήματα της επέμβασης καταρράκτη με μικροτομές(τομή μικρότερη από 2,2mm) είναι τα παρακάτω:
· Η τομή επουλώνεται γρηγορότερα.
· Ο μετεγχειρητικός αστιγματισμός είναι μικρότερος.
· Οι μετεγχειρητικές ενοχλήσεις είναι λιγότερες.
· Ο κίνδυνος μόλυνσης μετεγχειρητικά μειώνεται περαιτέρω.
· Η όραση αποκαθίσταται γρηγορότερα.
Όσον αφορά τη θέση της τομής, όταν η τομή γίνεται στο κροταφικό τμήμα του κερατοειδούς και όχι στο ανώτερο τμήμα αυτού, τότε ο μετεγχειρητικός αστιγματισμός είναι λιγότερος. Αυτό συμβαίνει γιατί η οριζόντια διάμετρος του κερατοειδούς είναι μεγαλύτερη από την κάθετη καθώς επίσης και για λόγους που σχετίζονται με τη βαρύτητα.
Γ. Ο τύπος του ενδοφακού: Οι ενδοφακοί που χρησιμοποιούμε συνήθως είναι ακρυλικοί υδρόφοβοι. Από μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν φαίνεται ότι οι υδρόφοβοι ενδοφακοί πλεονεκτούν έναντι των υδρόφιλων όσον αφορά τη θόλωση του οπισθίου περιφακίου μετεγχειρητικά. Ενδοφακοί οι οποίοι είναι σφαιρικοί μειώνουν τις εκτροπές του φωτός προσφέροντας πολύ καλή όραση για την οδήγηση ακόμα και τη νύχτα. Επίσης ενδοφακοί με φίλτρο για την υπεριώδη ακτινοβολία προστατεύουν τον αμφιβληστροειδή χιτώνα, μειώνοντας την πιθανότητα εμφάνισης ηλικιακής εκφύλισης της ωχράς.
Σε ασθενείς με προϋπάρχοντα αστιγματισμό η εμφύτευση τορικών(αστιγματικών) ενδοφακών διορθώνει με μεγάλη επιτυχία τον αστιγματισμό προσφέροντας εξαιρετική όραση μετεγχειρητικά.
Οι πολυεστιακοί ενδοφακοί έχουν το πλεονέκτημα ότι προσφέρουν καλή όραση τόσο για μακριά όσο και για κοντά. Επίσης οι ενδοφακοί αυξημένου βάθους πεδίου (Extended Depth of Focus) προσφέρουν καλή όραση για μακριά και κοντά. Τόσο για τους πολυεστιακούς όσο και για τους EDOF φακούς χρειάζεται προσεκτική επιλογή των περιστατικών:
· Απουσία αστιγματισμού.
· Απουσία συνυπαρχουσών παθήσεων όπως γλαύκωμα και ηλικιακή εκφύλιση ωχράς.
· Απουσία σοβαρής βλεφαρίτιδας και ξηροφθαλμίας.
Συμπερασματικά, ο σχολαστικός προεγχειρητικός έλεγχος, η καλή αναισθησιολογική υποστήριξη και η επαρκής εξειδίκευση του θεράποντος Οφθαλμίατρου συντελούν σε μία επιτυχημένη και ανώδυνη επέμβαση καταρράκτη χαρίζοντας πλατιά χαμόγελα στα πρόσωπα των ασθενών.